Tecelli
|
İmalatçı
|
|
|
Tipi
|
|
|
K.K.
|
|
|
D.İ.
|
|
|
Ağırlık
|
390 ton |
|
Boy
|
|
|
En
|
|
|
Su Çekimi
|
|
|
Motor
|
Tek Şaftlı |
|
Motor Gücü
|
|
|
Hız
|
|
|
Personel
|
|
Bazı kaynaklarda vapur ve bazı kaynaklarda da şilep olarak geçen ve Hilal Vapurculuk Şirketine ait bir gemi olan Tecelli, Çanakkale Savaşlarında önemli bir ikmal gemisi olarak görev yapıyordu. İki direği ve tek bir bacası vardı.
A)Hizmet Hayatı= 8 Mayıs 1915 günü; içerisinde sınırdışı edilecek Yunanlıları taşıyan Tecelli, 157 grt'luk Hayrullah Vapuru ile Tekirdağ'dan Bandırma'ya gidrken (Marmara Adaları yakınında) İngiliz denizaltısı E-14 tarafından durduruldu ancak gemiler arandıktan sonra yollarına devam etmelerine izin verildi. 27 Mayıs 1915 günü Hayrullah vapuru ile 6 küfe 686 çuval ekmek, 13 küfe pırasa, 77 küfe taze bakla, Tecelli vapuru ile de 2 sandık portakal ve 1 sepet elma Akbaş'a gönderildi.
B)Batırılışı= 2 Haziran 1915 günü; Çanakkale'ye gitmrk içim Samsun muhribi korumasında İstanbul'dan ayrılan bir konvoyun (Başlangıç ve Kırlangıç vapurlarıyla beraber) parçası olan Tecelli, Dut Limanı denilen mevkii'nin açıklarında İngiliz denizaltısı E-11 tarafından saat 09:20 civarında tespit edildi. Atış pozisyonuna geçen E-11, sancak tarafındaki tüpten bir torpido ateşledi saat 09:40'da.
Tecelli'nin köprü hizasında iskele tarafına çarpan torpido, üst güvertesine ağır hasar veren ve ortalığı dumana boğan bir patlamanın meydana gelmesine sebep olmuştu. Duman dağıldığı zaman batmaya başladığı görülen Tecelli, üç dakika içerisinde ve hem torpido 18 kişiden oluşan personelini hem de askeri malzemelerden oluşan kargosunu da yanında götürerek batmıştı.
Konvoy'da saldırıya uğrayan bir başka gemi olan Başlangıç, kendisine atılan torpidonun ıskalaması sonrasında kendini karaya oturtan personeli tarafından terk edildi. E-11 daha sonra Tekfurdağı'nın güney batısında bulunan Barbaros (bazı kaynaklarda Panados/Banados olarak da geçer) mevkiinde bulunan gözetleme noktalarındaki top bataryalarının ateşine maruz kalmış ve tekrar Tecelli'nin battığı yere doğru kaçmaya başlamıştır.
KAYNAKLAR
1- Çanakkale Savaşları'nda Denizaltı Harekatı (Yüksek Lisans Tezi, Erdoğan Oran, Ankara, 2007)
2- 1.Dünya Savaşında Çanakkale Boğazı ve Marmara'da Denizaltı Muharebeleri (Yüksek Lisans Tezi, Kemal Koç, 2012)
3- ATASE, BDH.KL:2652, D.:72, F.:7-13 ve 14
4-https://www.msb.gov.tr./content/upload/Docs/askeritariharsiv/15.askeri_tarih_sempozyumu_bildirileri.pdf
5- Çanakkale Cephesinde İkmal Faaliyetleri (1914-1916)
6- Jocken Krüsmann
7- Selçuk Kolay
8- Dardanelles Patrol (Peter Shankland & Anthony Hunter, 1967)
