HMS Hythe
İmalatçı
|
W.M. Denny & Bros, Yard 747 |
Tipi
|
|
K.K.
|
|
D.İ.
|
|
Ağırlık
|
509 ton |
Boy
|
59.5 m |
En
|
8.6 m |
Su Çekimi
|
4.3 m |
Motor
|
2x triple expansion motor |
Motor Gücü
|
164 nhp |
Hız
|
12 knot |
Personel
|
|
A)Hizmet Hayatı=Aslen South Easrwen & Chatham Railway Co. isimli şirket için inşa edilen gemi, 19575 pound'a mal olmuştur. Ekim 1914'te donanma hizmetine verilen gemi, bir mayın tarayıcıya dönüştürüldü ve bu kapsamda kendisine iki adet 12 pdr'lik top takıldı. 1.Dünya Savaşı başladığında Scapa Flow'da üslenmiş durumda bulunan Hythe, 1915 yılının sonlarına doğru asker nakliyatı yapması için Çanakkale'ye gönderildi.
Hythe'nin bu görev için seçilmesi, düşük bir su kesimine sahip olması ve bu sayede Akdeniz'deki Alman denizaltılarına karı daha zor bir hedef teşkil etmesinden kaynaklanıyorduç Yolcuları için herhangi bir kamarası bulunmayan geminin üst güvertesinde, gemiye binen askerleri hava koşullarına karşı koruyabilmesi için kumaş bir branda örtülmüştrü
B)Batışı=Hythe; asker (103rd Kent Fortress Birliklerine bağlı 218 asker, farklı birliklerden 30 asker) ve harp malzemesi yüklü olarak 28 Ekim 1915 günü saat öğleden sonra 4'te, Mudros limanından ayrılmış ve Helles Burnu'na doğru gitmek için yol almıştı.
Tespit edilmemek için ışıkları yol boyunca sönük giden Hythe, hedefine varmasına 40 dk kala (saat 8 p.m. civarı) kendisine doğru hızla yaklaşmakta olan İngiliz nakliye gemisi Sarnia'yı fark eder.
Her ne kadar iki gemi birbirlerinden uzaklaşmayı deneseler de bunu başaramadılar ve Sarnia, Hythe'ye çarparak (baştarafından 8 m geride, iskele tarafı) onu neredeyse ikiye böldü. O sırada karaya çıkmalarına sadece 40 dk kalmış olan askerlerin çoğu üst güvertede bulunuyordu.
Çarpışma sonrasında anında duran Hythe'nin ön direği, üst güvertedeki brandanın üzerine düşerek, güverte bulunan çoğu askerin altında sıkışmasına sebep olmuştu. Şanslı olanlardan bazıları buna maruz kalmamış ve yürüyerek Sarnia'nın güvertesine geçmişlerdi. Bazıları da buz gibi sulara atlayarak bazı enkaz parçalarına tutunmuş ya da can yeleklerinin olmamasından ötürü boğulmuşlardı.
Fakat asıl panik, Sarnia'nın Hythe'den ayrılması vealdığı yaradan dolan sular yüzünden Hythe'nin batmaya başlamasıyla başladı. Sarnia'nın personeli, suya indirdikleri sandallar sayesinde bunların bir kısmını kurtarabildi. 10 dakika içerisinde tamamen sulara gömülen Hythe, yanında 154 kişiyi (143ü asker ve 11i de gemi personeli olmak üzere) denizin derinliklerine götürmüştü.
C)Sonrası= Olay sonrasında olayı soruşturmak için kurulan komisyon; olayın, her iki geminin de önceden belirlenmiş olan rotalar dışında yol almaları, yetersiz organizasyon ve gemideki askerler için ne can yelekleri ne de sandalların mevcut olmamasından kaynaklandığı sonucuna varmışlardır.
Olayın askeri yönünün olduğu kadar, aynı zamanda da gemideki askerlerin çoğunluğunun geldiği Kent şehrindeki insanlara olan etkisi de azımsanamayacak derecedeydi. Pek çok aile; eşlerini, ağabeylerini, çocuklarını ve hatta babalarını bile kaybetmişti (99 çocuk babasız kalmıştı). Pek çok sokağın ismi Hythe olarak değiştirilmişve 1960lı yılların sonlarına kadar her yıl anma yürüyüşleri gerçekleştirilmişti.
D)Bulunuşu= Seddülbahir Köyü'nün 6 mil açığında ve 72 metre derindeki enkaz, Selçuk Kolay tarafından gerçekleştirilen bir yan taramalı sonar araştırması esnasında (19 Ağustos 2022) keşfedilmiştir.
KAYNAKLAR
1- https://milliyet.com.tr/gundem/canakkalede-yeni-tarihi-kesif-hms-hythe-batigi-6835066
2- https://ahaber.com.tr/galeri/yasam/gelibolu-tarihi-sualti-parki-yeni-batik-kesifleriyle-buyuledi-bunun-yerini-kimse-bilmiyordu/8
3- https://rumico.com.tr/Canakkalede-yeni-tarihi-kesif-hms-hythe-batigi-198979/
4- https://judithjohnson.co.uk/blog/-the-sinking-of-hms-hythe_28-October_1915
5- https://wrecksite.eu/wreck.aspx?137093
6- https://divernet.com/world-dives/hms-hythe-deep-dive-on-tragic-gallipoli-wreck
7- https://passeyfamilytree.org.uk/military/casualtiesHMSHythe.php