Bezm-i Alem Nakliye Gemisi
İmalatçı
|
Fairfield Shipbuilding & Engineering Co. Ltd., Govan (Yard 336) |
Tipi
|
Yolcu Gemisi |
K.K.
|
1 Ocak 1871 |
D.İ.
|
1872 |
Ağırlık
|
4527 grt |
Boy
|
119 m |
En
|
14.2 m |
Su Çekimi
|
9.8 m |
Motor
|
Fairfield İmali 1x tri.ex. engine (1 screw) |
Motor Gücü
|
2600 ihp |
Hız
|
13 knot |
Personel
|
76 |
A)Hizmet Hayatı= SS Dresden adı altında denize indirilen gemi, bir süre Bremen-Nw York ve Bremen-Sydney hatlarında çalışmıştır. 1902 yılına gelindiğinde de Kuzey ve Güney Atlantik sularında çalıştı. Gemide 38 adet 1. mevkii ve 20 adet de 2.mevkii yolcu kamarası mevcuttu.
1888-1903= Norddeutscher Lloyd-Ndl-, Bremen (SS Dresden)
1903-1904= Houston Line Ltd.-R.P. Houston & Co.- British & South American Navigation Co., Liverpool (SS Helius)
1904-1906= Union Castle Mail Steamship Co. Ltd., London (SS Helius)
1906-1914= Osmanlı Donanması (SS Bezm-i Alem)
18 Ağuston 1891 günü, brigantine tipi bir İngiliz gemisi olan Annie Harris (madeni cevherden oluşan bir kargo ile Swansea'den ayrılarak Hartlepool'a gitmek için o esnada yola çıkmıştı) Portland Point açıklarında kazayla çarpıştı ve onu batırdı. Bu olay olduğu esnada Dresden , 800 yolcu ile Bremen'den Baltimore'a gidiyordu.
B)Osmanlı Hizmeti= 1906 yılında Osmanlı Seyr-ül Sefain idaresi tarafından satın alındı ve donanmanın emrine bir nakliye gemisi olarak verildi.Balkan Savaşı Sırasında bu gemi aktif olarak görev yaptı ve baş tarafına bir top takıldı.Fakat 1.Dünya Savaşı çıkınca bu top çıkarıldı.
C)Batırılışı= Dönemin Genelkurmay Başkanı Enver Paşa, Donanma Komutanı'na bile haber vermeden Sarıkamış'taki askerlere kışlık üniforma, erzak, mühimmat yollamak için sivil yük gemileri Bezm-i Alem , Bahr-i Ahmer ve Mithad Paşa'yı ayarladı.
Gemilerde Sarıkamış'ta savaşacak askerlere verilecek olan çeşitli malzeme,araç ve mühimmatın yanında;Rusya'da isyan çıkarmakla görevli olan Teşkilat-ı Mahsusiye ajanları ve bölgeye destek için giden 3000 asker vardı.
İstanbul'dan ayrılacak gemiler kıyıya yakın seyrederek Trabzon Limanına kadar gidecek ve malzemelerini burada indireceklerdi.Daha sonra bu malzemeler ve askerler trene bindirilerek cepheye doğru yola çıkarılacaktı.Bu konvoy yanlarına herhangi bir koruma verilmeden 06/11/1914 günü Sarıkamış'a gitmek için Enver Paşa'nın emriyle İstanbul'dan ayrılır.
Ancak aynı gün Zonguldak'ta bulunan kömür madenlerini bombalamaktan dönen Rus muhribi Sviatoj Jevstafii tarafından yakalandılar ve açılan topçu ateşi sonucu batırılırlar.Saat 7:58 olduğunda üç gemi de çoktan Karadeniz'in dibini boylamıştı. Gemilerde bulunan askerlerden yaklaşık 150'si şehit olmuştur.Kalanların bir kısmı ise Ruslar tarafından kurtarılarak esir alınmıştır. Bezm-i Alem'in personelinden 30'u kurtulurken, 5 kişi ise boğulmuştur.
KAYNAKLAR
1- https://wrecksite.eu/wreck.aspx?184308
2- denizhaber.com/bahr-i-ahmet-bezm-i-alem-ve-mithatpasa-vapurlari
3- kurucasile.gen.tr./sarikamis-deniz-faciasi/
4- kdzeregli.bel.tr/index.php/k2/tarihi-lukturel-ve-turistik-yerler/2569-sarikamis-deniz-sehitleri-aniti
5- ereglidemokratmedya.com/bezm-i-alem-bahr-i-ahmer-ve-mithat-pasa-gemilerinin-batiklari-aranıyor-76425.html